حاشیة علی جهة الوحدة|
حاشیة علی رسالة جهة الوحدة|
بحث علی جهة الوحدة|
تحقیقات علی جهة الوحدة|
تعلیقات علی جهة الوحدة|
شرح جهة الوحدة|
شرح مبحث جهة الوحدة|
شرح الشرواني علی رسالة جهة الوحدة|
الرسالة المحمدیة الأمینیة
گوئی زید کاتب است یا {...}چنانکه گوئی زید کاتب نیست انصورت حاصله را تصدیق خوانند و اگر آنصورت حاصله غیر صورت نسبت مذکور است انرا تصور خوانند پس علم که عبارت از ادراک است منحصر شود در تصور و تصدیق فصل بعد از این معلوم میشود که نسبت چیزی بچیزی خواه بایجاب و خواه بسبب بر سه وجه است...
انجام
لیکن حجر است پس شجر نیست و یا مرکب باشد از منفصله {...}الخلوّ بارفع احد الجزئین و انرا نتیجه وضع جزء دیگر باشد پس نتیجه او نیز دواست چنانکه گوئی این جسم یا لا شجر است یا لا حجر لیکن شجر است پس لا حجر باشد لیکن حجر است پس لا شجر باشد ...
الحمد لله الذي لا مانع لحکمه و لا ناقض لقضاءه، و الصلاة علی سید أنبیاءه و سند أولیاءه، و أحباءه المعارضین لأعداءه، و بعد فهذه قواعد البحث متضمنة لما یجب استحضارها في فن المناظرة
انجام
وصیة، لایحسن الاستعجال في البحث، و في عدمه فوائد للجانبین. و من الواجب التکلم في کلٍّ بما هو وظیفته، فلایتکلم بالیقیني بوظائف الظني و لا بالعکس. صلی الله علی محمد و عترته
حاشیه ایست بر شرح محمد حنفی تبریزی درگذشته حدود 900ق. بر آداب البحث عضد الدین ایجی ، عین همین اثر در کتابخانه مجلس رساله چهارم مجموعه 775 وجود دارد در فهرست آن کتابخانه 23/ 79 معرفی شده و در آن نام محشی مبارک شاه یاد شده
رساله ایست در آداب البحث ، مؤلف حاشیه ای بر حاشیه میر ابو الفتح بر شرح محمد حنفی بر اداب الحث عضد الدین ایجی دارد ، و در بعضی منابع حاشیه علی الاداب به او نسبت داده شده (هدیه العارفین 2: 533) ، همچنین بگفته زرکلی در آعلام وی (تحریرات التقریرات) دارد که تعلیقات اوست در آداب البحث ، شاید این رساله بخشی از همین تحریرات التقریرات باشد
و اما علوم الفلاسة علم الفلاسة هو استکمال النفس بالعلم و العمل و هو علم باحوال اعیان الموجودات علی ما هی علیه فی نفس الامر فالمنطق المفرق بآلة قانونیة تعصم مراعاتها الذهن عن الخطاء فی الفکر و انما کان من علم الفلسفة لان اول من اسخرج
انجام
لا یعرف حقیقة المنطق لان من جهل شیئا عاده و کفی حجة علیه انه لا یتفوه و الا من کبار العلماء غیر العارف مع عارفه و فصل القول انه کیف المجاهد فی سبیل الله فلا ینکر فی اصله الا ان ستعمل فی غیر محله انتهی باختصاب
الحمدلله علی التمام و لرسوله افضل السلام و علی آله و صحبه الکرام فان قلت ضمن قوله و رتبته الی ماذا یرجع فنقول ضمن فی رتبته راجع الی الکتاب المذکور فی الدیباجة لا الی الرسالة و بهذا لیس
انجام
مفهوم الموضوع و الموضوع جزء من المقدمة باعتبار الاول و جزء من العلم باعتبار الثانی فح لا یلزم ان یکون الشیء الواحد داخلا و خارجا فلا اشکال لمولانا محی الدین الرومی رحمة علیه رحمة واسعة
و مقدمه یقینیه منقسم بر شش قسم است اول آن [...] و ان قضایاییست که جزم میکند عقل بان و بمجرد تصور طرفین آن قضایا و ملاحظه نسبتی که بینهما واقع است مثل الکل اعظم من الجزء و الواحد نصف الاثنین
انجام
زیرا که بر این تقسیم بر هر چه علت غاییه صادقست غایت صادقست نیز اما بر هر چه غایت صادقست علت غائیه نمی آید و بدانکه غایت این معنی که گفته شد در مقدمه شروع شروع [...] ندارد اما غرض و علت موجب ازدیاد بصیرت میشود
و معنی قول بزرگان که گویند هیولی بدان ان خواهند که هیولی جوهری بود قایل صورت و هر شکل که در جوهر بدید اید ان شکل را صورت خوانند و اختلاف موجود است بیشتر از صورتست چنانکه تا بیشتر چیزها می بینم که هیولی ایشان یکیست
انجام
و بداند که زمان بر زمین باشد نه بر آنجا که زمان از وی اید و اگر جه سایه زمین تا فلک عطارد برسیده سات چون از ان سایه در گردد هیچ ظلمتی نباشد در [...] فلک و انجا که ظلمت نبود زمان نبود بس زمان بر زمین است
فصل فی بعض اصطلاحات المنطقیة علم یعنی ذهنده اولان صورت اکی قسم در تصور در تصدیقدر تصدیق صورت نسبة تامه تأخیریه در علی وجه الاذعان گرک صورت ایجاب اولسون صورت زید کاتب کسی یا صورت سلب اولسون صورت لیس زید بکاتب
انجام
حدود موضوعات کی یا تصدیقات دن اولسون مقدمات دلائل کی جزء مسائلدر مسائل قاتنده مدلل اولان قضایا در محسوسات مسائل امور خارجه در که عروضی لداته اوله