الحمدلله الذی جعل مبنی کلام العرب علی المبنی و المعرب و فصله الی العربی و المعرب و الصلوة علی محمد الذی عجز بفصاحة اللسان فصاحة فصحاء العرب العرباءو علی اله و صحبه من المهاجرین و الانصار و التبعین بالاحسان
انجام
باعتبار الحرکة و سرعتها قال الشاعر
سمند نوندش همی راندرم برو بر همی افری خواند کرم
کما ان رهوار و تکاور کذلک من اوصاف الفرس بسرعة الحرکة
و بعضی افاضل کلام را باین طریق تقسیم کرده اند که کلام اعم از انکه منثور باشد یا منظوم و اعم از انکه دلالت او بر معنی باعتبار دلالت خود باشد بر معنی یا باعتبار دلالت کلی بر معنی
انجام
این معنی مفید است که مذموم مستحق مذمتهای نامحصور است و هجو بر طبق صفات ذمیمه اش غیر نقد و رد و اثبات این معنی در باب ذم جامع الکلم است
سبحان من تنزه شانه عن الحلول في العقول و تقدس ذاته عن الحصول في الأذهان و الصلوة علی سید الأنبیاء محمد علیه السلام و علی آله و أصحابه و من تبعهم بالإحسان
انجام
الترادف الثالث أن التعلیل المذکور علی تقدیر غایة لا مجدي نفعا لأن عدم التفاوت في نفس المعنی حاصل بین مفهوم
این کتاب را برخی فهرستنگاران به ابن کمال پاشا و برخی نیز به محمد بن پیر علی البرکلی نسبت داده اند.
آغاز
الحمدلله الذی انزل الفرقان و جعل العبادة سببا لفلاح الانسان و الصلوة علی سیدنا محمد و اله و صحبه الذین اتبعوا باحکام القران و بعد فلما رایت هذا المختصر منذ اولا یعنی الطلاب
انجام
قال ابن الهمام فی شرح الهدایة القومة فی الرکوع و الجلسة بین السجدتین و الطمانینة فیهما فرائض رحمه الله تعالی و عندهما رحمها الله تعالی سنة و فی القنیة لو ترک تعدیل الارکان
عن النصیب و بفهم هذا من قوله ان تماثلت الاعداد فی الاقسام الثلثة اذا [...] هذا فاعلم فی توضیح کلام المص بحیث لا یبقی فیه احتمال غیر المراد یحتاج الی بیان مخارج الفروض اقل عدد یخرج منه صحیحه و هی خمسة للفروض السنة لدخول
انجام
ان عدم الوفق بین العدد و النصیب کابوین و خمس بنات و نصیب البنات اربعة ینکسر علیهن فتضرب الخمسة فی السنة اصل الفریضة و ان انکسرت علی اکثر من فریق نسبت الاعداد بالوفق او غیره و ضربت و قدم
قوله فیحرم به ما یحرم من النسب آه یعنی یحرم بالرضاع ما سبق من المحارم النسبیة التی تنسب الی الرجل بلا واسطة مستویا فی العرف کعمودیة و اطرافه کما نبه علیه فیما سبق بقوله و الکل رضاعا کما
انجام
هذا القول من المص تاکید للحل فی الصورة المذکورة لا تأسیس و لذا قال صدر الشریعة و اعلم ان هذا مکرر لانه ذکر ام الاخ و لما کانت المرأة ام اخ رجل کان الرجل ابن تلک المرأة
الحمدلله رب العالمین و العاقبة للمتقین و الصلاة و السلام علی افضل النبیین محمد و اله و صحبه اجمعین الی یوم الدین و بعد فلما کثر الجهال و قل العلم و العمال لان الناس اشتغلوا بالدنیا
انجام
و محمد حتی لو ترکها اوشیا منها ساهیا یلزم السهو و لو ترکها عاملا یلزمه ان یعید الصلاة قاله في شرح المنیة نقلا عن القنیة الحمدلله علی التمام و للرسول افضل الصلاة و السلام
فایده در وصف تلبس بمصدر معتبر است و در اسم مکان و زمان و آلت و اعداد للمبدء لا وجوده فایده موضوع له وصف ذات وصف هر دو است و در مصدر صفت است فقط و در اسم عین ذات فقط
انجام
و گاهی حرف مستقل و ضمیر مشتبه بحرف جزء کلمه شوند چون امد و [...] و ان و گاهی حرف اصلی بحرف شوند چون اکلن و کثیرن و کن و قی علی هذا ما لم یکتب
بدانکه مشهور میان علمای امامیه آنست که در احکام مستحبه و مکروهه در مواعظ و قصص در اخبار ضعیفه عمل میتوان نمود یعنی هرگاه حدیث ضعیفی دلالت کند که فلا تحکم سنت است و کردن آن موجب ثواب است یا فلان امر مکروهست
انجام
بنحوی بر زمین زد که استخوانهی او خورد شد و خواست او را بکشد و هر چند خواست دست بردارد برنمیداشت تا اخر عمر او را بخدا قسم داد حضرت او را رها کرد و سلمان الا لعنه الله علی القوم الظالمین و یعلم الذین ظلموا ای منقلب ینقلبون