مثل علم که بمعنی دانستن است و چهارم از اقسام چهار گونه اسم معنی مشتق است مثل مفهوم که بمعنی فهمیده شده است قال العلم الغالب علنه ان ینقل عن اسم جنس کجعفر و قد ینقل عن فعل کیزید و قد یرتجل کقطفان چونکه فارغ شد مصنف از قسم اول از اقسام اسم شروع...
انجام
بجهة اینکه متذکر بشود ان شخص متکلم کلامی را فراموش کرده است اگر اراده ندارد اینکه قطع بکند کلام را{...}که ختم بکننم ما کلام را برسومی ابواب که باب حرف باشد و{...}و از هستم من از کسیکه خللی در این کتاب ببیند از اینکه..
بدانکه اداب فنون فصاحت و بلاغت انچه باستقصای نام بردن امده است چهل و هشت نوع است اول صنعت ترصیع و آن نشانیدن فقرات سخن بمیزان یکدیگر بنحوی که حرف روی هر یک انها با انکه در مقابل آن واقع شده موافق باشد ...
انجام
و ردیف مختص شعر فارسی است و در نثر و شعر فارسی بر سبیل ندرت ذکر کنند امّا میان مردم چنین مصطلح است که ردیف را بر حرف روی اطلاق کنند و بنابراین معنی کم سوره ایست که حروف روی ایات ان موافق نباشد از انجمله...
سپاس و ثناء و ستایش واجب الوجود یرا لایق و سزاوار ست که عدم سابق و لاحق را بذات مقدّس سرمدی او راه نیست و هیچ موجودی سوآئ هستی منزّه او چنانکه باید و شاید از کنه وجود پر جود او آگاه نیست قادری که با قلم احسان رقم قدرت نقوش بدایع و صنایع و صحایف الوان امکان...
انجام
و زمین که در وتره بن بتول زن باکره بریده شده از دنیا و بریده شوی و درخت خردخر که از درخت بزرگ که امّ اوست جدا {...}بتامل عضوهایی که با گوشت باشد {...}بیحد نام شخصی بر اهل {...}میم موی مستدبر که در گردن مرغ باشد ...
از بروج آسمان اسد و اسد و اسود و اساد جمع و نام قبیله ایست در عرب و مصدر از باب علم یعنی جون شیر شدن اضداد بکسر خشم گرفتن و دشمن گردانیدن ارشاد راه نمودن بحق استاد بکسر باز خواندن بکسی و تکیه دادن چیزی را بچیزی و نسبت کردن حدیث بر اوی اندر خورد و اندر خورند با اول مفتوح بمعنی لایق و سزاوار بود و...
انجام
و نیز نام درختی است سویدا بضم میانه دل و سیاهی اندک و نقطه سیاه که در دلست که چون عشق بکمال رسد آن نقطه سپید گردد سنا بفتح روشن قیل روشن فروتر از نور و بزرگی و نام گیاهی و نام چوبی که از ان مسواک بسازند و سینا محدود.
چند باش در دیار و منزل {...}در باب روز و شب نالنده و گرینده چون عبر و سخار تا زحسن دلبران کس جدا ماند {...} تا ز فرّ {...}خوش تهی گشت انحباب نرگسی دارد سیاه و لوسنی دارد سفید لاله دارد لطیف و سنبلی دارد بتاب...
انجام
تخت شاهی وپادشاهی ملک بر تو بر زمانه فرّخ باد چون پدر کامکار باش که تو پدر دیگری پرسم و نهاد ماه خورداد بر تو فرخ باد و آفرین باد بر مه خورداد.
دانی که چنگ و عود چه تقریر میکنند پنهان خورید باده که تکثیر میکنند ناموس عشق و رونق عشاق میبرند عیب جوان و سرزنش پیر میکنند جز قلب تیره هیچ نشد حاصل و هنوز یاران در این حال که اکثیر میکنند گویند رمز عشق مگوئید و مشنوید مشکل حکایت است که تقریر میکنند ...
انجام
توئی هر که چون لام الف دم زده گو حرف از یکی جنس ور هم زده گل از غنچه نشکفته در پرده شد سخن بین که در پرده چون گفته شد چه لالای نا سفته بر لعل شد هم آلود لؤلؤ هم لعل شد سکندر بر این چشمه زندگی بشادی بسی کرد فرخندگی
هفت کلید در گنج حکیم فاتحه فکرت و ختم سخن نام خدایست بران ختم کن پیش وجود همه ایندکان پیش بقای همه پایندگان پردگی پرده شناسان کار سابقه سالار جهان قدم ...
انجام
عشاق جگر سوز تو لب تشنه بمردند در وادی حسرت بردیم بسر چشمه ان بادیه پی را از لعل مذابی ثاقب زتمنای رخ ان بت عیار از نکته اشعار در نظم کشی سلسله رشته وی را از در خوشابی.
ای ز راه رستم {...}بی خیر حال از {...}بودی پی دادگر ای نکرده ره بکعبه دوستی از ازل نشنیده بوی دوستی ای نخوانده حرفی از حرف وفا ای نبوده شیوه تو جز جفا ای ندیده نشان از جام عشق ای نبرده بر زبانش نام عشق ای ز ظلمت خانه طاقت خراب ای زسختی {...}دلها خراب....
انجام
غذای خود همه از ملته نرگس تره بشرط انکه ز دیگر غذا بپرهیزد بهفته دگر آن عقد فرود حل گردد که از صلابت او نرّه شیر بگریزد بر دل رموز سرش بیگزاف کبر {...} چنانچه هر که به بیند دور برخیزد.
جنگی است منتخب از اشعار شامل: انیس العشاق (نوزده باب) از حسن بن محمد شرف الدین رامی؛ ده فصل منظوم از همو؛ دیوان بساطی سمرقندی؛ غزلیات شرف الدین رضای سبزواری؛ دیوان سلطان احمد بن اویس جلایری؛ غزلیاتی از همام تبریزی و...
آغاز
حمد و ثنا خالقی را علت کلمته که در مبدا خلقت وجود خاکیانرا بتشریف و نفد کرمنا بنی آدم مشرف گردانید و شکر و سپاس قادری را جلّت عظمته که از آثار قدرت گوهر نفس نفیس انسانرا در سلک موجودات شرف نطق بخشید و عقل سرامده را بر ملایک مقرب بر کشید و محرم اسرار وحی گردانید ...
انجام
ما عاشق ور ندیم و قلندروش و اوباس اندیشه ناموس و غم نام نداریم خاصان در دولت اگر صدر نشینند ما تکیه بجز بر کرم عام نداریم کردیم پسر اندر طلب جام چو دیدیم زین یه بجهان صبح سرانجام نداریم شهباز فضای ملکوتیم چو قدسی در دل غم این دانه و این دام نداریم.
ای استفاد لطف تو اقبال آسمان وی مستعار جود تو انعام روزگار انوار آن زسایه جود تو مستفاد و اثار این زعادت تو خوب مستعار دوش از حساب بند و جهل شده ترا بیتی دو شعر گفته شد از روی اختصار...
انجام
نبیذ و یوسه تو دانی همی چه نیک بود یکی نبیذ و دو صد بوسه و شراب زرنگ گهی بتازد بر من،گهی بدو تازم به ساعتی در،گه آشتی و گاهی جنگ به گاه مستی چونان شود دو چشم بتم که نرگسینی غرقه شود به خون پلنگ.
منتخب رباعیات شاعران ازجمله عرفی، خیام نیشابوری و سنایی است
آغاز
از کسی سخن بگوش هوشم نرسید ذوقی بدل سخن نیوشم نرسید در بادیه طلب بسی گردیدم بانگ جرسی بگوش هوشم نرسید آمد غم و بنشست چو جان در بر ما شادی بکشید رخت از کشور ما...
انجام
با دوست یکی شو که جهان سیر تویی در کسب تویی بجلوه درد تویی وحدتکه دوست را اگر کحرم هم دوست گر دوستت نا محرمی غیر تویی ..
توئی که تیغ ترا شد مسخر آتش و آب {.......}در زلزله در آتش و آب چه باک از آتش و آبت که چون {.........}آتش وآب جام نواست که اندر موافق بیکار {.....}دید دو پیکر آتش و آب ....
انجام
منعم نکنی زمستی عشق زین باده اگر چشیده باشی بر سینه خاک من نخندی گر پیرهنی دریده باشی میشنوی از من انچه گویم تا حرف کرا شنیده باشی
اشعاری است منتخب از شعرای بزرگ ادب پارسی و اغلب دوره صفویه
آغاز
تا پی بردن دل چهره بر افروخته هر چه در خانه ما یافته سوخته بر دل از تیغ جفایت نتوان یافت نشان نا زده زخم به تیر مژه اش دوخته بهر آزار من دل شده درمکتب حسن غیر بیداد و ستم هیچ نیاموخته...
انجام
جنگ کردی با من و دارم امید آشتی با وجود آنکه جای آشتی نگذاشتی جنگ کردي آشتی کن زانکه پیش دوستان این مثل بود که دست اول جنگ و آخر آشتي عاشقان از هیبت تیغ تو سر پیچیده اند جامي بیچاره را چون دیگران پنداشتي .
مردمان جهان همه {...}گشته از بهر {...}جفت زبان خویشتن بباد بر داده انجهانرا بدین جهان داده روی نمی بینی با اولیاء الله اکل الخبز الیابس بالملح الجریس و النوم علی الزابل خیر کثیر مع عافیته الدنیا و الاخرة ...
انجام
و فیه عن علی ع الدعاء مفاتیح النجاح و مقالید الفلاح و خبر الدعاء ما صدر نق و قلب تق و فی المناجات سبب النجاة و بالاخلاص یکون الخلاص فاذا اشتد الفرغ قال الله المفزغ فی عدة الداعي عن النبی ص ...
شب که هر موری به سوراخی رود هر کجا مرغی است بر شاخی رود هر دویی در گوشه ماوا کند هر یکی در استانی جا کند من چه مرغ اشیان گم کرده ام با چه سگهای شبان گم کرده ام ...
انجام
که کنی از رمی خوبان جلوه گاه گاه خطا کردی گهی زلف سیاه که کنی در طاق ابرویی {...} سازی او را قبله گاه مرد و زن.
منتخب اشعاری است از باباافضل، خیام، سعدی، خواجه نصیر و دیگران
آغاز
ای ذات منزهت مبرّا زوجود بر خاک در تو کرده ارواح سجود چون قطره شبنمست بر برگ گلی از کتم عدم هر انچه اید بوجود ای ذات تو بر کلّ ممالک مالک وین راه روان کوی عشقت سالک من مدح تو از کلام تو میگویم انت الباقي و کل شی هالک...
انجام
و ابتدی منها به بیبت المثنوي للحکم المولوي المعنوي بشنو از نی چون حکایت میکند وز جداییها شکایت میکند از نیستان تا مرا ببریده اند از نفیرم مرد و زن نالیده اند.
بنام پادشاه فر اعظم کریم وخالق و داناء اعلم رسولش مصطفی آن سرور دین امامش مرتضی آن رهبر دین {..}بر جان او صد آفرین باد بر اولادش یکایک اجمعین باد...
انجام
این بس جزای کشتن صید که روز حشر حسرت نمی کشید که چرا {...}توست جای تو جسم است {.....}میخواهم از تو آنچه در آب گل توست خون ترا نظری به قدر خموش باش زین که دعوی از طرف قاتل تو نیست .
س سعادت کامله ایجاد کند در زبانا مح ممزج بود و خیر غالب ف نحو است و بلا انگیزد در قلب ص سعادت بخشد در شوله ق ممزج است {..}و غالب در نعایم س سعادت عظیم ایجاد کند در بلده ش نحویست کرای ایجاد کند...
انجام
حائب تبشرنا طورا و تنذرنا و باتباع سبیل الحق تامرنا فیا لها کلما بالغیب تشعرنا لم تقرب بزمان و هی تجزنا عن المعاد و عن عاد و عن {...}
که از ایشان یکی لب شکرین ساخت بتقریر کمال خویش پرداخت که من از نسل شاه زنکبارم اگر خاکم ثریا نام دارم بعمر خود درین کاخ زبرجد کشیدم زحمت آزار بی حد به بحر بر سفرها می نمودم بساط کسب هر جا می گشودم ...
انجام
دعایش با اجابت آشنا شد هماندم از کرم حاجت روا شد بدست شاه داد و گشت غایب بخود درماند شاه از این عجایب بسرعت شاه از ان ویرانه برگشت در معشوق او را براه گشت.
دلی یوسف از او دامن کشیدی زدام آهوان وحشی رمیدی ز افسونی که گردد صد پری رام بنفشه شاه باز سد ره در دام شدی عشق از {...}چاره بردار فرودی حسن نمکین در سر ناز...
انجام
سچهر دون ذلیلم آنچنان کرد که باید گفتگو با احمقان کرد چو نتوانم ضبط خود نمودن جواب این رازها باید شنودن زروز ابدانم عار یابد که عاشق {...}قبول یار باید.
قد سرو سهی در طرف گلزار دهد یاد از نهال قامت یار سنم چون گل رخان سیمین بنا گوش صنوبر چون جوانان خوش بروروش چه آب خضر بخشد عمر جاوید گهی آنسوی گهی در سایه بید...
انجام
دم بدینار دم بخوشی زانکه روزگار وز بحر غصه میدهدم غوطه دمبدم دستم بگیر تا که بالطاف لطف تو از موج خیز حادثه شاید که وارهم تا در فضای عالم هستی باز کن بر پای بیستون بود این نیلگون حیم...
اگر میل تو را باشد بقربت دهم سرمایه از بهر تجارت سفر از بهر آدم اعتبار است کل ار خواهی نیاید گفت خوارست اگر خواهی بچشم آیی حفر کن اگر خواهی زچشم افتی حذر کن..
انجام
به رقم طلب کردند تپاب زجا جستم آبود در خواب لب کشتی یکی از اخوان ستانه نظر جانب دریا کشانه بگفتم چیست فرمان ای برادر بگفتش خونش تماشائیست بنگر.
لقد صاحبت في الدنیا کثیرا فلم ار مشبها لعلي أمیر ارق مودّة و أجل نفسا و ارغب في مؤانسة العشیر أخا یرعی الأخاء بکل صدق و یضحک للصغیر و للکبیر و یحتمل الصدیق بقلب خلّ رحیب الصدر محمود الضّمیر...
انجام
الخطابیة و الکتابیة وعسی بهذا ان تکون من حسناتی عند الله سبحانه و اشباهها مما اشتملت علیه هذه المذکرة و سائر مذکراتی لا من سیئاتی و هجر القول و الاعمال بالنیات و صله ما سلم علی سیدنا محمد و اله و استغفر الله العظیم الحلیم الکریم واستهدیه.
زینهار تا تصور نفرماید که بنده بهیچ حال و سبیل و سند و تاویل از جاده وفا منحرف شود یا از مقام صفا منصرف گردد بحق مهر وفایی که میان من تست که نه مهر از تو بریدم به بکس پیوستم قرب جاني ببعد مکاني تعلق ندارد ...
انجام
و دیباجه صحیفه مردانگی و صدر جریده فرزانگی و لعل کان مروت و نگین خاتم فتوت و نهال باغ جلال و سرو بوستان کمال و نور حدقه افضال و نور حدیقه آمال بود اسامیا لم یزده معرف و انما لذة ذکرنا ها.
سیاهۀ برخی فرامین و اسناد و منشآتی از دوره قاجار است
آغاز
جند این بیاض دل ارا که تذرور نگین پرو بالیست که از جلد نگارین شهپر پر نقش کشور و طاووس پر خط و خالی که در وقت گشودن اوراق از صفحات رنگین چتر ملوّن نمود مجموعه الفت پرداریست که شیرازه بند اوراق دلهای پریشان گردیده و...
انجام
سحری بخواب دیدم که صبا ز در درآید که نوید وصل گویا زدیار دلبر آید بتو مژده باد جانا که شب غمت سر آید در دیر میزدم من که نگار در در آید که درا درا عراقی که تو خانه زاد مایی.
صورت چند نامه است اغلب از عباس میرزای قاجار است و دیگران
آغاز
هو الله لی شانه رب اشرح لی صدری و یسّر لی امری و احلل عقدة من لسانی ایا جود صدر شب تاج لحاجتی فلیس الی صدر سواک شفیع این عریضه ایست نیازمند اراده بنده ضعیف اقل بمحضر شریف خواجه اجل اکرم خدایکان اعظم افخم حارس ملک و ملت...
انجام
بجای دوده حل کرده با اب حیوان سر رشته اند و بر بیاض عارض غلمان نوشته حالی مرتجلا این رباعی گفتم این نور بظلمت ار چه امیخته اند این مشک بکافور چرا ریخته اند ز یکی بچکانند تو گویی که زرنگ دلتنگ شده مردم بگریخته اند ...
سبحان الله این چه گوهر گرانمایه و اختر بلند پایه است که استایان زبان وحی و الهام به سخنش موسوم کرده اند و عقد مصالح امام بنام نامی او مرقوم ساخته این خلفی است از خانواده صنع که بی منت قابله ما ده {...}ابداع بوجود آمده ...
انجام
و پیراهن نشیمن خود راه رحمت و هجوم مردم علی العموم خصوص ظالم متشبه بمظلوم ندهند توقیع گری بدینموجب که از قرار واقع تصدی رفع ظلم و تعدی ظلمه از متظلمان توانند نمود چه {...}با انکه مانع اهتمام تمام و باعث عدم پیشرفت مهام است..
مؤلف
الحسین بن محمد جمال الدین بن الحسین الخوانساري الإصفهاني، المحقق
دیباچه بیاض ریاض طبع چون گشت نوشت این حور ریاض بیاضی گردد قلم سجده شکر فیاض از لطف ریاض طبع نامس کردم تاریخ بخوان زنام اینطرف بیاض بیامیزد نو آیین ساخته و رسولانش را اگر از طراوت ریاحین مضامین نضارت آیین لطافت اشعار...
انجام
قل اعوذ برب الناس بخواند و دست بر سینه فرود آرد و هر بار وضو سازد بقیه اب را به نیت خلاص از وسوسه جرعه بخورد اگر چه ده یا یک بار وضو سازد و بی وضو هیچ وقت طعام و آب نخورد و بدین مواظبت نماید درین فواید بسیارست و برکت بیشمار و...
منشآت دیوانی و درباری از سلاطین و ابوالقاسم قائم مقام فراهانی
آغاز
از دل تنگ برون کردیم تا جای تو باشد اغلب اهل عالم و نسل آدم از دو صنف نباشند یا کاسب معاشند یا طالب معاد بقوه بعشوه عاجل در عیش و قومی بوعده اجل در طی دلها در هوس دنیا بسته و تنها در طلب عقبی خسته ...
انجام
آنکه بایست نیامد از مقتضیات طالع واژگون و گردشهای ناهنجار گردون دونست بیت یار میباید و نمی آید غیر می آید و نمی باید روزگار را دید که چه {...جو بساطها بر چید و چه حقه ها باخت و چه حیله هایی ساخت مصرع چرخ بازی گر ازین بازیچها بسیار دارد آفرین بر ذهن {...}شما که تابعه را بجا نوشته بودند ...
شرح کبیسه سی فصل بدانکه علامت سال اول انست و یا علامت یازده جزو است -علامت سال دوم است و ک علامت بیست و دو جزؤ است و ک علامت کبیسه است و ح علامت قرض است یعنی هشت جزؤ از یازده جزؤ سال سوم قرض کردیم و و بر سر بیست و دو جزؤ سال دوم گذاشتیم...
انجام
از سال بیست و پنجم قرض کردیم و بر بیست و پنج روز افزودیم شد سی و پنج روز بیست و نه روز را کم کردیم باقی ماند شش روز که علامت سال بیستو پنجم است ع علامت شش روز باقی مانده از سی و پنج روز است تم.
و الحمد لله رب العالمین واصلی و اسلم علی محمد و اله امان اهل الارض کما ان النجوم امان لاهل السما و بعد فانه طلبني من لا یسعني الا اجابته ان اضع حد و لامر هذه السنه و هي احد و تسعین و مائة و الف بعد ان ظهرت لی قواعد الجدول...
انجام
انظر الی جدول الشهور تجد {...}شهر القعده علامته هکذا اعنی الف فاجمع عدد العلامات الثلاث یکون الجمیع خمسة بعد خمسة من الاحد یکون اول شهر القعدة الخمیس ثم اعلم انه اذا مازاد علی عدد الاسبوع مما جمعته من العلامات علی سبعة سبعة حتی {...}الاسبعة فمازاد و ما بقی عملت به و اشرع ...
محرم اوله الخمیس تحل الشمس الاکلیل من محرم الی صفر الظهر و العصر ثم تحل الشمس القلب من محرم الی صفر الظهر علی و العصر علی اقدام صفر اوله السبت تحل الشمس الشولة من صفر الی منه الظهرعلی اقدام و العصر علی ثم تحل النعایم من {..}الی {...}منه الظهر علی و...
انجام
تتحتم معرفته بل بحب فلابد من معرفة هذا الجدول و ما یضاهیه و اما وقت المغرب و العشا و الفجر فاوقاتها معروفة لا یختلف باختلاف الفصول هذا خاتمة الجدول و...
کتاب های بازنامه، خیل نامه و ستورنامه را در بر می گیرد.
کتاب خیل نامه از علی بن محمد المطیب (المطبب) است
آغاز
در بازنامه و آن بر دو قسم نهاد قسم اول علمي و قسم دوم عملي و در هر قسمی چند باب ایراد کرده شود قسم اول در معرفت مرغان صید کننده و صفات آن و در آن {...}و هفت بابست قسم دوم در بیان امراض جانوران و علاج هر مرضي باب اول در ذکر انک اول کسي که باز بدست آورد و بدان شکار کرد که...
انجام
و القت ما فیها و تخلّت و انّ یونس لمن المرسلین ابق الی الفلک المشحون فساهم فکان من المدحضین فالتقمه الحوت و هو ملیم فلو لا انّه کان من المسبحین للبث في بطته الی یوم یبعثون و الله اعلم...
تاريخ جهان و تاریخ اروپا، آسیا، آفریقا، استرالیا، زلاند نو و غیره
تاریخ آسیا
تاریخ ایران
تمدن و فرهنگ - اوضاع اجتماعی - آداب و رسوم
آغاز
سابق عادت داشتم که هر کتاب مطالعه میکردم کلام انرا {...}و داستانهای روزانه و سایر مطالب را می نوشتم ولی برای آنکه معلوم شود چه کتابی را مطالعه کردم و چه مطالبی دربر دارد تصمیم گرفتم از امسال ....
تاريخ جهان و تاریخ اروپا، آسیا، آفریقا، استرالیا، زلاند نو و غیره
تاریخ آسیا
تاریخ ایران
سرگذشتهای جمعی (آثار کلی)
آغاز
و بموجب فرموده آنرا از وی بستاندم چون در ان نظر کردم مانند خاک سرخ بود و در قاروره {...}حسین عزیمت کوفه نمود روز وشب در قاروره نظر میکردم و رد صباح روز دهم محرم که حسین در ان{...}در قاروره نگاه کردم آن خاک بجای خود بود و آخر روز نظر بقاروره افکندم دیدم که بخون تازه مبدل شده...
انجام
سلطان سنجر از خراسان رسیده پیغام داد که مسعود باید که تدارک مافات نماید و آنچه از خلیفه گرفته رد کند و رد مقام عذر خواهی آمد و سلطان مسعود سلجوقی چون از مقتضی رای سلطان سنجر تجاوز نمیتوانست کرد بموجب فرموده بحسب ظاهر در آن صدد آمد که مسر شد را با تجملی تمام گسیل کند اما در باطن جمعی از ...
تاريخ جهان و تاریخ اروپا، آسیا، آفریقا، استرالیا، زلاند نو و غیره
تاریخ آسیا
تاریخ ایران
سلسله ها (پس از اسلام)
آغاز
لک الحمد یا ذاکر الجود و المجد و العلی تبارکت تعطی من تشاء و تمنع تحسین و درود مر نخستین صدور و درود عرصه شهود را احمد محمود صلواة الله علیه و آله و اوصیائه العزاز الاثنی عشر منت و سیاس بخشنده نعمت و بخشاینده نقمت را سزد و بس که پس از انعام عالم و...
انجام
و آندل روشن از ظلماء ابن کبر تیره و طیره نشود حیف باشد دل دانا که مشوش باشد که نه با دنیای او ترا کاریست و نه او را با دین تو بازاری که نصارا و مسلمان دو گروه عجمند و مختلف سخن بوادو العزول بواد عزت اجداد طاهرین و سعادت شریعت متین شما را در میل و رکون با ظلام نخواست و به توفیقات ملک علام راه نما گشت ...
گفت روزی به سفر میرفتم در صحرای پر برف رسیدم کبری را دیدم که ارزن بزمین پاک می پاشید گفتم ای کبر چه میکنی گفت امروز مرغان صحرا دانه نیافتند از برای ایشان دانه می پاشم گفتم دانه که بیگانه کارد بر ندهد گفت آخر آنچه میکنم خدای تعالی می بیند ...
انجام
و حضرت امتان گناه کار را برداشته داخل بهشت سازد ای یاران از شرمساری روز قیامت بیندیشید و خود را از فعلهای شنیع دور دارید تا در آن روز در میان انبیاء ائمه و فرشتگان خجلت زده نباشید و شرمساری نبرید بدرستی که روز قیامت روزیست که جمیع پوشیده ها آشکار میکرد...
میکردم در میان خفتگان تا وقتیکه بمیان رکن و مقام رسیدم دیدم ایستاده گفتم السلام علیک ای بنده بگناه خود مقر و بجرم خود مستغفر بخدا اجابت کن ابن عم رسول را صلی الله علیه و آله بزودی نماز خود را باتمام رسانید و سلام کرد و هیچ سخن نگفت و بدست اشاره کرد که ...
انجام
السلام علیک یا حبیب الله السلام علیک یا صفوت الله السلام علیک یا امین الله اشهد انک رسول الله اشهد انک محمد بن عبدالله و اشهد انک قد نصحت کامتک و جاهدت فی سبیل ربک و عبدالله حتی اباک الیقین فخر الی الله یا رسول الله افضل ما جزی نبیا عن امته ...
مختصر تحفة المؤمنین (تحفه حکیم مؤمن)، صفات اغذیه، صفات اغذیه، اسماء تغذیه و خواص آن ها، مسأله و جواب، مدخل منظوم، رسوم و آداب خط، لوح حیات و ممات، سؤوال و جواب و معرفت تقویم را در بر می گیرد.
انجام
فصل دویم در بیان {...}کواکب و سعد و نحس ایشان دخل {...}اکبر است و تعلق دارد بزراعت و عمارت و مشایخ و دهقان و گوشه نشینان و اهل فلاح و {...}و خاندانهای قدیم و در {...}بکمال نور مشتری کوکب {...}و فصاحت و تقوی و سادات و قضاة و منصب و شرف است و...
سبحان الذی اعترفت لیس الفصحا عن فحص کیفیة {...}ملکوته بالتقصیر و {...}فنطق {...}و ثنا {...}التقریر تعمدت فی مجار لا هو تلقیه صواب الانکار و تولهت فی دقایق الابصار و ثواقب الانظار جارت فی {...}ملکوته عمیقات ...
انجام
عدد سالهای {...}که 785 بود که نتیجه در 33 قسمت بود خارج قسمت شد 23 در مقدار مرقوم ضرب نمودیم شد 184 دقایق فاضله {...}بر مبلغ افزودیم شد 286709دقایقه {..}سالهای باقی از قسمت بود 26 در معادله ضرب کردیم شد پس{...}که مرفوع دقایق بود بر مجموع افزوده و دقایق آن را بر دقایق فاضله افزودیم شد 28671 دقایق آن {.....}
ازجمله چهل حدیث، قصیده برده، اشعار پراکنده و دستورهای پزشکی را دربر می گیرد
آغاز
قال روی عن علی بن الحسین انه من قال اللهم لعن الجبت و الطاغوت کل عداة مرّة واحدا کسب له سبعون الف خمسة و {...جعنه سبعون الف سیئة و رفع له سبعون الف الف درجة قال {....}فذکرت ذلک الی ابی جعفر الباقر فقال و یقضی له سبعون الف الف حاجة ....
انجام
سلام الله الملک الغفار الزائر لزیارة متوالیة الائمة الابرار لا سیما خامس اهل الکساء سید الشهداء المستغرق فی بحار رحمة الله الملک الاحد الصمد المرحوم اقا محمد الزائر بزیارة ائمة الاتقیاء المجاور {...}مستبد العرب و العجم ...
دوم کف شیر و کف شیره و کف آب و امثال آن بود و آنرا کفک نیز گویند و بتازی رغوه خوانند حکیم فردوسی گفته فروهشته لفج و بر آورده کفج همی لفج کفج و همی کفج لفج کفچک با اول مفتوح بثانی زده و جیم عجمی مفتوح دامن زین را گویند ...
انجام
اول معرفت دوم کنایه از نفع و فایده است و با لام مفتوح دو معنی دارد اول پهلوانه گویند عبدالواسع جبلی {...}ایران و توران را مسلم شد {...}بلاد خسرو توران بسعی پهلوان ایران دوم شهر را گویند حکیم فردوسی فرمود یکی لشکر آمد پهلو{....}که از گرد ایشان هوا تیره گشت ...
احوال المبداء مما لا یستقل باثباتها الفعل لکان اظهر و افول {...}مرادة المعاد الجسمانی فانه المقصد الخاص یعلم الکلام و العروة الوثقی فیه بل هو المتبادر الی الفهم عبد اطلاق اهل الشرع و {...}عدم استقلال الفعل ...
انجام
ان یوجد من اللحوم لحم یقط کله او یرسب کله و لا یقطر وکک کان یجب ان لا یکون التجلیل چ...جللحیوان بافناء مادة و ابقاء مادة اعنی افناء افناء التجلیل الرطب و ابقاء الیابس ثم استدل علیه نمط آخر و اطال الکلام فیه علی ما هو دابة...
و المشروع مما یوجد برد الیقین و یذهب غر الصدر الحزین فنشطت نفسی و للنفس نشاط عند مناجرة الاقوان و مبارزة الشجعان کالمتوسط فی الین وکالمستخرج کنز العلامین الیتیمین علی شرط الانصاف و الانتصاف مجانبا ...
انجام
فاذا الطنیعة هی الفاعلة لتحریک النامی لاکماله الاخص و معینة محفظة و ضیافته و مستعینة بالحرارة العزیزیة التی هی کالماله لها فی الاحالة و متی و فی الجوهر النامی و ضعف مزاجه اطول الاحتکاک و الاختلاف الذین هما من خاصیة المنضادات اعل الترکیب و انفکت العناصر زایلة.
یکون مشترکا بین تمام المشترک و بین نوع آخر میان له او یکون مشترکا فا الاول یکون ممیز لتمام المشترک عن جمیع الماهیات المبانیة له فیکون فصلا لجنس الماهیة الذی هو تمام المشترک فیکون فصلا للماهیة فی الجملة و الثانی اعنی ما یکون مشترکا بین تمام المشترک...
انجام
و ان هذه التصدیق خارج من العلم اتفاقا فکیف یعد اجزاء منه بل یرید بکونه جزا من العلم انّ التصدیق بوجود الموضوع جزا من العلم و هذا الجواب مردود لان الشیخ الرئیس قد خرج فی الشقاء و{...}التصدیق بوجود الموضوع من المبادی التصدیقیة فلا یکون ایضا جزا علی {...}بل منه رجا فی المبادی التصدیقیة...
تهذیب منطق {...}واجب الوجود نیست که کلیات و جزئیات دلالت {...}وحدانیت اوست و تحریر کلام شکر مبدئیست که {.....}و اجناس و انواع و فصول و خواص شواهد فردانیت او تصور کند ذات متعالی صفات او بر عقول مقدسه و نفوس مجرده با همه علم ممتنع و بر تصدیق انصاف ذات او بخصوص ...
انجام
و این برهان بمسائل مقصود مانند {...}از سایر امثال خود یعنی از رؤس ثمانیه چه مقصد اقصی همان تحصیل یقین است و یحتمل که {...}این باشد که این قسم از رؤس ثمانیه یعنی انحآ تعلیمیة بمقاصد شبیه ترند ...
الحمد لله جعل المنطق {...}الابرار و ما یعلم و صیر التحصیل میزانا لتحصیل ما لا یعلم و الصلات و السلام علی اعاید انجار الممکنات محمد صلی الله علیه و اله و سلم امّا بعد چنین گوید منظر لطف ایزدي ...
انجام
مگر اینکه انمجلس روز قیامت از برای ایشان حسرت باشد و منقولست که ذکر ما ذکر خداست و ذکر {...}ما ذکر شیطانست که دشمن خداست و چون دو مؤمن با هم ملاقات کنند و ذکر خدا و ذکر ما کند هر گوشت که در روی ابلیس است بگذارد تا انکه روحش از شدت الم ...
دلالت طبعی دلالتیست که فهم بواسطه طبع باشد دلالت عقلی دلالتیست که فهم بواسطه عقل صرف باشد مطایفه دلالت لفظ است بر تمام ما وضع له تضمن دلالت لفظ است بر جزء موضوع له {...}دلالت لفظ است بر خارج لازم موضوع له ...
انجام
مقوله قضیه ایست که مقول باشد از شخصی بواسطه اعتقادی که بوی داشته باشد ظن اعتقادیست بلا شک شعر قیاسیست {....}باشد از مرکبات {.....}بشی که ان شی {....}همان شی باشد از جهة واحد بیک مرتبه یا بمراتب تسلسل ترتیب امور غیر متناهیست قوة مبدا تغیر است در شی بحث اثبات محمولست از برای موضوع.
من اطلاق و النصوص بقصور مسند الطاهر منها وعدم طهور المنع من صحیحها فان غایته ثبوت الیاس فی مفهومه من الحرمة الا ان کثرة الاخبار الطاهرة و اعتبار مسند بعضها کالوضو و لمعتبرین بعده ...
انجام
وذلک لان کون اخبار اخبار مجنون یحتملان یکون لکونه لا قصد له او لشکه فی المطابقة الواقع او لاعتقاد المطابقة فانهم یزعمون ان من له هذا الامر مجنون فیکون قوله {...}شاملا لهذه الثلث و لیت صدقا و لا کذبا فیکون الوسایط الثاقبة {....}فان قلت المجنون لا یکون له قصد و لا تکون شاملة ..
