اثری ست در مباحث عقلی از مباحث اصول فقه ، نامی از اثر و مولف در آن نیامده ولی بر اساس نوشته های مرحوم پدرم در فهرست نسخه های خطی کتابخانه امیر المومنین نجف این اثر جزئی از تقریرات درس اصول فقه آیه الله سید محمد باقر درچه ای اصفهانی است که شاگردش سید محمد جعفر بن محمد علی اصفهانی آنها را از پیش از سال 1314 تا 1318ق. نوشته است
مؤلف
محمدجعفر بن محمدعلی الإصفهاني الماربیني الورنوسفادراني الزاغباري الکوسکبارجي السدهي
الحمدلله الذی زین السماء بزینة الکواکب و أحسن ما خلق و اتقن قوانینها [...] توافق الطالع و الغارب و نصبها دلایل یعلم بها عدد السنین و الحساب فجمل الناصب و حرس بها عن مقاعد السمع
انجام
فتقسیم شاخصا علی وجه الارض ثم ناخذ ظله نسبة من طوله ثم ندرع ظل الشاهق الذی نرید علوه و تاحذ نسبة طول الشاهق کما علم من علو الشخص اولا بالنسبته و الله سبحانه و تعالی
غیبت نمود و خاتم سلیمان را بدریا انداخت و ماهی انگشتریرا فرو برده در دام صیادان که سلیمان معاونت ایشان مینمود افتاد و صیادان در عوض اجره سلیمان آن ماهی را بدو دادند
انجام
دیدم دست به قائمه شمشیر نمود خود {...} بر سپاه زد دیدم علم است بی صاحب مانده و بازوها از تن جدا شود و سرها مانند برگ خزان میریزد در آخر کار به فرات وارد شد مشک پر آبیست
هر چیز که در خارج هست از لوازم هستی وی آنست که آثار مختصه وی بر وی مترتب گردد یا از ان قبیل است که در ترتب این آثار محتاجت بضمیمه که مادامیکه [...] نگردد ان آثار بر وی مترتب نگردد یا محتاج نیست بان ضمیمه بلکه ان آثار بی اشتراط انضمام امری مغایر وی مترتب میگردد از انچه محتاجست بضمیمه
انجام
و اگر نه آن معنی که ویرا دوام و ثباتی هست مرتبه ایست از مراتب چون مرتبه نبوت و ولایت و سلطنت و غیرها انرا مرتبتی گویند و الا مناسبت صفاتی و چون در حقیقت فعل و حال و مرتبه همه از قبیل صفاتند همه اقسام مناسبات را راجع بذاتی و صفاتی می توان داشت
