الکلمة لفظ وضع لمعنی مفرد و هی اسم و فعل و حرف فالاسم ینقسم الی قسمین معرفة و نکرة ثم الی معرب و مبنی الی ظاهر و مضمر ثم الی مفرد و مبنی و مجموع و الفعل ینقسم الی ثلاثة اقسام ماض و مضارع و امر ...
انجام
اراده الشاعر بقوله ان الحروف و الظروف و الجمل اذا قلت موصولها فهو الوصل و هل قال بعد تعریف فصل و بعد التنکیر نعت لم یزل او خبر المخبر عنه اتصل و قیل ان النحو یزداد اکمل...
الحمد لله رب العالمین و الصلواة و السلام علی خیر خلقه محمد و اله اجمعین امّا بعد بدانکه الفاظ لفظی چند است مختصر و مبتدا را و فهمیدن این لفظها واجبست زیرا که هر کس این لفظها نداند از ننویسندگان و دانشمندان در بیاید پس دانستن این الفاظ بر جمیع نویسندگان و دانشمندان واجبست...
ان کان لحما من غیر احتلام فاتم رسول الله صل الله علیه و اله و سلم صوم ذلک الیوم و لم یفضه و عن علی علیه السلام قال لما انزل الله عزوجل فریضة شهر رمضان انت النبی صل الله علیه و اله و سلم امراة حبلا فقالت یا رسول الله انی امراةحبلا و هذا شهر رمضان مفروض...
انجام
شثن الکف و القدم اذا مشا کانما ینقلع من صخر او نجدّد و صبّب اذا التفت التفت جمیعا لم یکن بالطویل و لا بالعاجز اللیم کانما عرّقه اللولو ریح عرقه اطیب من ریح المسک لم ار قبلة و لا یعدّه مثله صلی الله علیه و علی اله و سلم...
حضرت فرمود اجر داده میشود مریض بجهة اکتساب نمودن او حسنات را از برای ایشان پس مینویسند از برای مریض بسبب این ده حسنه و بلند می کنند از برای او ده درجه و محو می نمایند از او ده سیئه بلکه مستحب است از برای مریض اذن دادن بدخول مومنین بنزد او چنانچه روایت شده است...
انجام
در میان اینکه امید داشته باشند بماندن بچه بعد از اخراج یا نه و میان اینکه قابله باشد یا نه و هر گاه زنده بودن بچه معلوم نباشد پس حرام است پاره کردن شکم او و واجب است انتظار کشیدن تا اینکه قطع شود بمردن بچه و اگر مادر و بچه هر دو زنده باشند و ترس داشته باشند از هر دو تا انتظار می کشند امر خداوند عالم را و الله العالم.
بدانکه اداب فنون فصاحت و بلاغت انچه باستقصای نام بردن امده است چهل و هشت نوع است اول صنعت ترصیع و آن نشانیدن فقرات سخن بمیزان یکدیگر بنحوی که حرف روی هر یک انها با انکه در مقابل آن واقع شده موافق باشد ...
انجام
و ردیف مختص شعر فارسی است و در نثر و شعر فارسی بر سبیل ندرت ذکر کنند امّا میان مردم چنین مصطلح است که ردیف را بر حرف روی اطلاق کنند و بنابراین معنی کم سوره ایست که حروف روی ایات ان موافق نباشد از انجمله...
حاشا و کلّا که چنین باشد و عقل صریح این را قبیح میشمارد اما هرگاه بتو بگوید که ای مرد حسابی بچه سبب متابعت ظن را کردي ودین مرا تابع ظن قرار دادی بلکه ضنت را امام و پیغمبر خود ساختي بدون حجت و برهان و حال اینکه من در نصب پیغمبر و امام معجزات و کرامات و براهین ساطعه قرار دادم....
انجام
مختصری در اول کتاب مفتاح الاحکام بیان نموده ام و اگر مراد مستعمل فیه ثاني است که اصل و استصحاب باشد بلي حجة است و ادله حجیّة آنها اجماع و کتاب و سنت است بلکه در بعضي دلیل عقلي قطعي نیز قائم است و شروطي چند.
الحمدلله رب العالمین و الصلوة و السلام علی رسوله محمد و آله و اصحابه اجمعین لا اله الا الله محمد رسول الله اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمدا عبده و رسوله
انجام
باجماع و اتفاق اعتقاد حق را از کتاب و از سنت اخذ کردن و عمل کردن بفروض اعیان بر همه مومنان فرض عین است محکم و موافق کنند آمین و رب العالمین تمت
بدانکه انواع حساب چهار است احاد و عشرات و مات و الوف بعد ازین مکرر شود چون عشرات الوف و مات الوف و الوف الوف احاد یکی تا بنه باشد و عشرات از ده تا نود و مات از صد تا نه صد
انجام
همچنین سه در صد چند باشد جواب سه را در سه گیر و سه صد نیز سه را در سه ضرب کنی نه شود هر یکی را هزار گیر نه هزار باشد و قس علیه اللیلة و الله اعلم
بقاء نعمت هر کبیر و صغیر و حرز [...] او برکت هر برنا و پیر حمد و سپاس پادشاهیست که درگاه اجابت دستگاه دعایش به جهت مظلومان بی پناه درگاه و بیگاه باز است
انجام
پس شاید مراد هرون یا غیر او باشد یا هلاک شدن او که حضرت رسول صلی الله علیه و آله
