ترجمه ای است مختصر بر قصیده برده که با بیان اسناد و بعد خواص آن آغاز می شود
آغاز
نقل صحیح در اسناد قصیده برده آن است که واضع این قصیده مبارکه امام فاضل امام احمد موصلی از اولیا بوده اند؛ و در زمان خود هر کس حاجتی پیش آمدی، چون آن حضرت دعا کردی اجابت شدی
انجام
و بر آل و اصحاب او، بعد از آن بر پیروان ایشان / که اهل تقوا و پاکی و حلم و کرم اند
قاصد از من نامه حسرت بسوی یار بر/ عرضه احوال این بیدل به آن دلدار بر
انجام
مع بسم الله الرحمن الرحیم اللهم بارک علینا فر الموت و فیما بعد الموت و هون علینا سکرات الموت. اللهم خلصنا عن الشرک و الریا و الاستدراج و الکبر برحمتک یا ارحم الراحمین و بعه شروع قصیده شریف را تا باخر بخواند
الحمدلله رب العالمین و العاقبة للمتقین و الصلوة و السلام علی رسوله... از بزرگان ماتقدم و حکمای اقدم یعنی از لقمان حکیم و جالینوس حکیم و بقرات حکیم که فرموده اند
انجام
بیضه مرغ نیز شهوترا زیاده کند و گوشت کبوتر بچه همین خاصیت را دارد
تاريخ جهان و تاریخ اروپا، آسیا، آفریقا، استرالیا، زلاند نو و غیره
تاریخ روسیه - اتحاد جماهیر شوروی - جمهوری های شوروی سابق
موضوع فرعی
تاريخ جهان و تاریخ اروپا، آسیا، آفریقا، استرالیا، زلاند نو و غیره
تاریخ آسیا
جهان اسلام
آغاز
از بنای گنبد اهرمان تا زمان هجرت حضرت رسول صلی الله علیه و سلم دوازده هزار و ششصد سال بوده و از هبوط ابوالبشر آدم علیه السلام تا هجرت شش هزار و نود و پنج سال بوده
انجام
جلوس عبداللطیف خان بر تخت سمرقند روز جمعه پانزدهم جمادی الاول در تهصد و چهل و هفت از هجرت بود
عبدالله بن عباس رضی الله عنه میگوید که رسول صلی الله علیه و سلم را سوال کردم که یا رسول الله یکی از صحابه در همه چیزها یار میباشد و چهار نماز میگذارد و بجماعت در نماز خفتن بجماعت حاضر نمیشود
انجام
دو رکعت نماز شکر وضو میگذارم خصلت آواز نعلین او باشد این درجه بلند و کمالات از سبب دو رکعت نماز است فی المحیط
از جمله اصطلاحات صوفیه قدس الله بر بیم العرز یکی حالست و ان دارویست غیبی که از عالم علوی گاه گاه بر دل سالک فرود آید و در امد و شد بود یعنی درنگ میکند تا آنگاه که او را بکمند جذبه الهی از مقام ادنی باعلی کشد
انجام
غیب الغیوب ذات بحث و وجود مطلق را گویند غرب عالم اجساد و بدن ملکی را گویند که محل اختفاء افتاب روح قدسی است در ظلمت زمین و طبیعت
بدان که سبب کون اتش حرکت فلکست و ان اتش که زیر فلک قمرست او را اثر خوانند و ان اتشیست سفید نا فروخته و انچه بفلک قمر نزدیکتر است گرم ترست و چون فروتر می اید حرارت وی گرمتر می شود و هم بدین تدریج تا چند ربع از هوای اثیر باشد
انجام
پس اگر از اثیر فرو اید تا بمیان زمریر هر جای که حرکت زمهریر باشد میرود و بیشتر ذوات الاذناب در گره اثیر بدید اید و ان بخار از دودی لطیف باشد چنانکه از لطافت بسوی زمهریر نیاید و بر افق سیر فلک میگردد افروخته شده تا ان وقت که فرو میرود همینست
